شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى
ھۆكۈمىتى 4- فېۋرال ئاخباراتى (ETGE)
East-Turkistan.Net
contact@East-Turkistan.Net
4 February 2025
شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندىكى ھۆكۈمىتى خىتاينىڭ ئىستىخبارات ۋە تەسىر كۈچى ئورگانلىرىنىڭ مۇھىم تارمىقى بولغان بىرلىك فرونت خىزمەت بۆلۈمى (UFWD) تەشكىللىگەن ئەڭ يېڭى تەتۈر تەشۋىقات ھەرىكىتى ۋە پىسخىكا ئۇرۇشىنى قاتتىق ئەيىبلىدى.
كىشىلىك ھوقۇقنى كۆزىتىش تەشكىلاتىنىڭ يېقىندا ئېلان قىلغان دوكلاتىدا، خىتاينىڭ ئۇيغۇرلارغا سەپەرگە چىقىش چەكلىمىسىنى قاتتىق تەكىتلىگەن بولسىمۇ، ئەمما خىتاي كومپارتىيەسى ۋە خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ دۆلەت ھالقىغان باستۇرۇشىدىكى مۇھىم بىر ئامىلنى كۆزدىن قاچۇرغان: بۇ ئاتالمىش «ۋەتەننى زىيارەت قىلىش» مەجبۇرى بولۇپلا قالماستىن، بەلكى شەرقىي تۈركىستانلىقلار / ئۇيغۇرلارغا سىڭىپ كىرىش، نازارەت قىلىش، تەسىر كۆرسىتىش ۋە كونترول قىلىش ئۈچۈن لايىھەلەنگەن يەر شارى خاراكتېرلىك تەتۈر تەشۋىقات ھەرىكىتىنىڭ بىر قىسمى.
شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى رەئىسى دوكتور مەمتىمىن ئەلا بۇ نۇقتىنى تەكىتلەپ مۇنداق دېدى:
«خىتاي بۇ رىغبەتلەندۈرۈش ۋە مەجبۇرلاش سەپىرىنى باھانە قىلىپ، شەرقىي تۈركىستانلىق مۇھاجىرلارغا سىڭىپ كىرىش، كونترول قىلىش ۋە جاسۇسلۇق قاتارلىقلارنى قىلىۋاتىدۇ. بۇمۇ خىتاينىڭ شەرقىي تۈركىستاننى مۇستەملىكە قىلىش، ئىرقىي قىرغىنچىلىق ۋە ئىشغال قىلىش ھەرىكىتىگە قارشى كۈرىشىمىزنى ئاجىزلاشتۇرۇش ئۈچۈن يۈرگۈزۈلگەن پىسخىكىلىق ئۇرۇش ۋە ئاخبارات توپلاشتۇر»
بۇ سەپەرلەر ئاخبارات توپلاش ۋە پىسخىكىلىق ئۇرۇش ئۈچۈن بولۇپ، قاتناشقۇچىلار چەتئەللەردىكى مۇستەقىللىقنى قوللايدىغان شەرقىي تۈركىستانلىق پائالىيەتچىلەر ۋە تەشكىلاتلارنى جاسۇسلۇق قىلىشقا مەجبۇرلاپ، مۇستەقىللىقنى قوللاش كەيپىياتىنىڭ ئالدىنى ئېلىشقا مەجبۇرلىنىدۇ. خىتاي كومپارتىيەسى شەخسلەرگە ئىستىخبارات بىلەن تەمىنلەش، يالغان ئۇچۇر تارقىتىش ۋە شەرقىي تۈركىستاننىڭ مۇستەقىللىق ھەرىكىتىنى ئاجىزلاشتۇرۇشقا زورلاپ بېسىم ئىشلىتىدۇ. بۇ ئىستراتېگىيە خىتاينىڭ خ ك پ مەركىزىي كومىتېتىنىڭ 1996-يىلى 7-نومۇرلۇق ھۆججىتىدە ئېنىق كۆرسىتىلگەن ئۇزۇندىن بۇيان داۋاملاشتۇرىۋاتقان «شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسىنىڭ خەلقئارالىشىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش» قارا نىيىتىنى ئىسپاتلايدۇ.
يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا ياشاۋاتقان مۇھاجىرەتتىكى يۈزلىگەن، مىڭلىغان شەرقىي تۈركىستانلىقلار / ئۇيغۇرلار شەرقىي تۈركىستانغا «ساياھەتكە» بېرىشقا رىغبەتلەندۈرۈلدى. ئەپسۇسكى، ئۇلار دائىم خىتاي ئىستىخباراتى بىلەن ھەمكارلىشىش تەھدىدىگە ئۇچرايدۇ.
رىغبەتلەندۈرۈش، قاقتى-سوقتى قىلىش، ئائىلە ئەزالىرىغا تەھدىت سېلىش ۋە پىسخىكىلىق كونترول قىلىش ئارقىلىق، خىتاي كومپارتىيەسى قاتناشقۇچىلارنى بېيجىڭنىڭ دۆلەت ھالقىغان باستۇرۇش تورىدا مەخپىي خادىم بولۇشقا مەجبۇرلايدۇ. شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى تاشقى ئىشلار، دىپلوماتىيە ۋە خەۋپسىزلىك ئىشلىرى مىنىستىرى سالىھ خۇدايار بۇ ھەرىكەتلەرنىڭ ئېغىر بىخەتەرلىك تەھدىدىدىن ئاگاھلاندۇرۇپ، مۇنداق دېدى:
خىتاي ھۆكۈمىتى «ۋەتەننى زىيارەت قىلىش»نى ئالدىن مەخپىي پىلانلىۋېلىپ، ئاخبارات خادىملىرىنى قوبۇل قىلىپ، شەرقىي تۈركىستان مۇھاجىرلىرىغا تەسىر كۆرسىتىش ۋە كونترول قىلىش ئارقىلىق خىتاي ئىشغالى ۋە ئىرقىي قىرغىنچىلىققا قارشى كۈرەشنى ئاجىزلاشتۇرماقتا. ئەركىن دۇنيا ھۆكۈمەتلىرى بۇنى ئېغىر بىخەتەرلىك تەھدىتى دەپ ئېتىراپ قىلىشى ۋە كەسكىن ھەرىكەت قوللىنىپ، بېيجىڭنىڭ زوراۋانلىقغا تاقابىل تۇرۇشى كېرەك.
ئۇنىڭ ئۈستىگە، بۇ سەھنە خاراكتېرلىك زىيارەت شەرقىي تۈركىستان خەلقىگە قارىتىلغان ئىرقىي قىرغىنچىلىقنى يوشۇرۇش ۋە ئىنكار قىلىش رولىنى ئوينايدۇ. مىليونلىغان كىشىلەر جازا لاگىرلىرىدا قامالغان، مەجبۇرىي ئەمگەككە قۇل قىلىنغان ياكى يۇقىرى بىخەتەرلىك تۈرمىلىرىگە سولانغان. بېيجىڭ ئىنچىكىلىك بىلەن سەييارە ئويۇنلار، سىنارىيەلىك گۇۋاھلىق بېرىش ۋە كونترول قىلىنغان ئوبرازلار ئارقىلىق «تىنچلىق» ۋە «تەرەققىيات» دېگەن خىيالىي تۇيغۇنى ئويدۇرۇشقا ئۇرۇندى. شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى ئاگاھلاندۇرۇپ دەيدۇكى: بۇ نوقۇل تەشۋىقات ئەمەس، بەلكى خىتاينىڭ ھەقىقەتنى بۇرمىلاش ۋە قارشىلىق كۆرسىتىش ئىستراتېگىيەسىنىڭ پەقەت بىر قىسمىدۇر، خالاس.
ھەرىكەت چاقىرىقى
1. شەرقىي تۈركىستان سۈرگۈندى ھۆكۈمىتى بارلىق شەرقىي تۈركىستانلىقلار / ئۇيغۇرلارنى خىتاي كومپارتىيەسى يېتەكچىلىكىدىكى بۇ ئىستىخبارات ھەرىكىتىگە قاتنىشىشنى رەت قىلىشقا دەۋەت قىلىدۇ ھەمدە ئاگاھلاندۇرىدۇكى: بۇ خىلدىكى سەپەرلەرگە قاتناشقۇچىلار ۋە ئۇلارنىڭ تونۇش-بىلىشلىرى خەۋپكە ئۇچرايدۇ.
- بىز دېموكراتىك ھۆكۈمەتلەرنى، بولۇپمۇ شەرقىي تۈركىستانلىق مۇھاجىرلارغا ساھىبخانلىق قىلغان ھۆكۈمەتلەرنى، مۇشۇ شارائىتتىمۇ، شەرقىي تۈركىستانغا بېرىپ كەلگەن كىشىلەرنى قاتتىق نازارەت قىلىشقا چاقىرىمىز. خىتاي كونتروللۇقىدىكى رايونلاردىن قايتىپ كەلگەنلەر خىتاي ئاخبارات ئورگانلىرىنىڭ مەجبۇرلاش، قاقتى-سوقتى قىلىش ياكى جاسۇس قوبۇل قىلىش ئالامەتلىرىدىن تەكشۈرۈلۈشى كېرەك.
- بىز غەرب ئاخبارات ئورگانلىرى ۋە قانۇن ئىجرا قىلغۇچىلارنى UFWD يېتەكچىلىكىدىكى تەشەببۇسلارنى بىۋاستە دۆلەت بىخەتەرلىكىگە تەھدىت دەپ قاراشقا دەۋەت قىلىمىز. خىتاي كوممۇنىستىك پارتىيەسىنىڭ چەتئەللەردىكى ئايغاقچىلىرى شەرقىي تۈركىستان مىللىي ھەرىكىتىگە سىڭىپ كىرىش، ئاجىزلاشتۇرۇش ۋە يوقىتىش ئۈچۈن پائال تىرىشىۋاتىدۇ، ھۆكۈمەتلەر چوقۇم كەسكىن ھەرىكەت قوللىنىپ، خىتاينىڭ دۆلەت ھالقىغان باستۇرۇشىغا تاقابىل تۇرۇشى كېرەك.
- بىز سىياسەت بەلگىلىگۈچىلەرنى سۈرگۈندىكى توپلۇملارغا قارىتىلغان خىتاينىڭ تەسىر كۆرسىتىش
ھەرىكىتىگە قارشى قاتتىق ئاخبارات تەدبىرلىرىنى يولغا قويۇشقا چاقىرىمىز. غەرب دۆلەتلىرى شۇنى تونۇپ يېتىشى كېرەككى، خىتاينىڭ باستۇرۇشى شەرقىي تۈركىستاننى ئىشغال قىلىش بىلەنلا توختاپ قالماستىن، بەلكى ئۇ دېموكراتىك جەمئىيەتلەرگىچە كېڭەيدى. ئۇ يەردە ئۆكتىچىلەرنى جىمىقتۇرۇش، مەھەللە-كومىتېت رەھبەرلىرى ۋە تەشكىلاتلارنى چىرىتىپ، شەرقىي تۈركىستاننىڭ مۇستەقىللىقنى قوللاش ھەرىكىتىنى ئاجىزلاشتۇرۇش ئۈچۈن بارلىق رەزىل ۋاستىلەرنى قوللىنىشقا ئۇرۇندى.
خىتاي كومپارتىيەسىنىڭ ئۆز ھۆججىتى ئۇنىڭ مەقسىتىنى ئىسپاتلايدۇ: خىتاي كومپارتىيەسى مەركىزىي كومىتېتى 1996-يىلى 7-نومۇرلۇق ھۆججەتتە: ھاكىمىيەتنىڭ سىڭىپ كىرىش، نازارەت قىلىش ۋە تەتۈر تەشۋىقات ئارقىلىق شەرقىي تۈركىستان مەسىلىسىنىڭ خەلقئارالىشىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئىستراتېگىيەسى ئوتتۇرىغا قويۇلغان. بۇ ھەرگىزمۇ يېڭى سىياسەت ئەمەس—ئۇ بېيجىڭنىڭ شەرقىي تۈركىستان خەلقىگە قارشى ئۇزۇن مۇددەتلىك ئىشغالى ۋە ئۇرۇشىنىڭ داۋامى.
دۇنيا خىتاينىڭ ئالدام خالتىسىغا چۈشمەسلىكى كېرەك. شەرقىي تۈركىستاننىڭ مۇستەقىللىقىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش خەلقىمىزنىڭ كىشىلىك ھوقۇقى، ئەركىنلىكى ۋە مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشىغا كاپالەتلىك قىلىشنىڭ بىردىنبىر يولى ئىكەنلىكىنى تەكىتلەيمىز. شەرقىي تۈركىستان خەلقى ئادالەت، ئەركىنلىك ۋە مىللىتىمىزنىڭ مۇستەقىللىقىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش ئۈچۈن بوشاشماستىن قەتئىي كۈرەش قىلىدۇ…
